Archive May 30, 2016

Murat Yülek, 30.05.2016, Dünya

Geçen hafta kaybettiğimiz İbrahim Bodur Türkiye’nin ilk nesil sanayicilerindendi. Cumhuriyet’in kuruluş yıllarında Atatürk tarafından şekillendirilen sanayileşme politikasının temelinde özel sektör yer alıyordu. Ancak, kısa sürede özel sektörün hem müteşebbislik hem de sermaye yeteneklerinin yetersizliği ortaya çıktı. Bunun üzerine daha evvel İktisat Bakanlığı’nın gerçekleştirdiği çalışmalara ve Rus ve Amerika’lı bazı uzmanların katkılarıyla 1934 yılında Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı açıklandı. Bu Plan 1960 sonrasındaki kalkınma planlarının aksine sadece sanayi alanında yapılacak yatırımları listeliyordu. Toplam 44 milyon TL (1934 GSYH’sının yüzde 3’ü) tutarındaki yatırımlar 100 milyon TL’ye tamamlandı. Böylece tekstil, kağıt gibi alanlarda Devlet eliyle Cumhuriyet’in ilk sanayi kuruluşları kuruldu. Yine aynı yıllarda kurtulan Sümerbank ve Etibank da sanayi tesisleri kurulması için birer banka formatında kurgulanmıştı. Read More

Murat Yülek, 23.05.2016, Dünya

Burkina Faso fakir bir Batı Afrika ülkesi. 14 milyonluk nifusa sahip. Yoksulluk oldukça yaygın bu ülkede; nüfusun yüzde 40’I yoksulluk sınırının altında. Burkina Faso yılda toplam 3,5 milyar dolar civarında ihracat yapıyor. Nijer, Mali, Benin gibi bölge ülkelerinde olduğu gibi, ülkenin ihracat geliri büyük ölçüde bir ya da iki ürüne dayanıyor. Bu ürünlerden birisi pamuk (toplam ihracat gelirinin yüzde 20’si) ki katma değerli hale getirilemeden dünya piyasalarına satılıyor. Diğeri de Burkina Faso için altın. Dİğer tarım ürünleri uluslararası pazarlarda satılamadağı için pamuk (ve yer fıstığı) ülke ve bölge için hayati öneme sahip. Read More

Murat Yülek, 16.05.2016, Dünya

Hun istilalarından kaçanlar tarafından beşinci yüzyılda kurulduğu düşünülen Venedik, oldukça genç bir şehirdir. Bugünkü Singapur gibi devletlerin öncüllerinden olarak, bir dönem dünyanın en güçlü ekonomilerinden birisine sahipti. 12-13. yüzyıllarda Avrupa’nın en zengin şehri Venedik idi. Bu şehir devleti, 3000’in üzerindeki gemisiyle Avrupa’nın en büyük filosuna sahipti. İngilizce Fransızca’da bir çok kelimenin (özellikle) ticari terimin kökeninin İtalyanca’ya dayanması tesadüf değildi. Read More

Murat Yülek, 09.05.2016, Dünya

Geçen hafta İstanbul Ticaret Üniversitesi ve OSTİM tarafından düzenlenen, TÜBİTAK tarafından desteklenen bir araştırma projesinin kapanış çalıştayında sanayi politikaları ele alındı. Sanayi konusunun çeşitli vesilelerle çok konuşulduğu bu dönemde sanayileşme konusunu tekrar ele alalım. Birinci soru: sanayileşme gerekli midir? Cevap büyüme ve ihracat istiyorsanız gereklidir. İngiliz iktisatçı Kaldor imalat sanayini büyümenin motoru olarak adlandırmıştı. Read More