Türkiye’nin kredi notu Fitch tarafından yükseltildi. Diğer derecelendirme kuruluşlarının da bunu takip etmesini bekliyoruz.
Notun yükseltilmesiyle devletin ve Türkiye’de yerleşik borçlanıcıların uluslararası piyasalardan borçlanma şartları iyileşecek. Yani maliyetler bir miktar düşecek, vadeler uzayacak. Portföy yatırımları artacak. Hem borçlanma araçları hem de borsaya daha fazla yabancı yatırımcı girecek.
Bu köşede de 2008 yılının sonlarından itibaren eğer Türkiye’nin makro göstergeleri sağlam kalırsa krizin Türkiye’ye para girişiyle sonuçlanacağının altı çizildi. Nitekim 2009’dan sonra da öyle oldu. Şimdi bu trend daha da güçlenecek gibi gözüküyor. Zira dünyada paranın gidebileceği ülkeler azalırken Türkiye’nin makroekonomisi giderek güçleniyor.
Bu durumda, köşe yazarları ve iktisatçılar, not artışının Türk Lirası’nın reel olarak değer kazanacağına dikkat çekiyorlar. Haklılar. Yine uzun süredir bu köşede de altı çizildiği gibi, Türk ekonomisinin en önemli düşmanlarından birisi değerli kur.
Daha evvel de baktığımız reel kur serisine bir kez daha bakarak durumu inceleyelim. TÜFE bazlı reel kur endeksi 2009 yılının sonunda 2007 sonundaki zirveye tekrar ulaşmıştı. Yani tarihi seviyelerde aşırı değerliydi. 2011 yılında reel kur, 2005’deki seviyelere geriledi. Yani ihracatçılar bir miktar nefes aldı.
2011 yılının üçüncü çeyreğinden itibaren ise reel kur tekrar değer kazanmaya başladı. Bu eğilim devam ediyor. Yani TL değer kazanıyor. Şu anda reel kur, 2001 krizi önce yaptığı zirveden yüzde 10, 1994 krizi önceki zirvesinden ise yüzde 20 daha değerli.
İhracatçının reel kurdan elde ettiği zararı kapamasının yollarından birisi sepetteki ülkelere göre bu sürede verimliliğini artırması.Türkiye’de verimlilik artıyor ancak aradaki farkı kapatacak kadar değil. Dolayısıyla ihracatçının yapabileceği şey kardan fedakarlık yapmak ya da zararına satış yapmak. Bu da sürdürülebilir değil.
Türk ekonomisinin 2013 yılında iç talebe bağlı kalmadan büyümesinin yolu dış pazarlardaki şartların zorlaşmasına rağmen ihracatı artırmasından geçiyor. Bunun içinde Türk Lirasındaki değerlenmenin tersine döndürülmesi gerekiyor.
12 Kasım 2012, Pazartesi
