Archive May 22, 2010

Kriz ABD finans piyasalarının bir ürünüydü. Ancak yaşlı Avrupa’daki etkileri ABD’nden daha büyük oldu. ABD’nde 2008 yılının ikinci yarısından itibaren 226 banka krize dayanamayıp kapandı. Yükümlülüklerini FDIC eliyle Amerikan devleti üstlendi. Avrupa’da ise İzlanda, İrlanda, Yunanistan derken sanki (zayıf) ülkeler kapanmaya başladı.
Avrupa Merkez Bankası Başkanı Trichet, geçen Perşembe günü yaptığı basın toplantısında kısaca AMB’nın tahvil piyasasını rahatlatıcı bir tedbir düşünmediğini söyledi. AMB’nin, çürük Yunan bonolarını almasını bekleyen piyasalarda hayal kırıklığı oluştu. Fazla değil bir gün sonra piyasalar allak bullak olunca özellikle bankaların AMB’na baskıları arttı. Read More

Küresel Bakış, Dünya Gazetesi, 17 Mayıs 2010

Kanunlaşmasından sonra uygulamaya konulacak olan mali kural Türkiye açısından yeni bir tecrübe. Mali kural Türkiye’nin sorunlarını çözmede bir altın anahtar değil. Ancak Türkiye’nin kendi iradesiyle seçtiği ve üzerinde kendi ekibiyle çalışarak geliştirdiği bir politika çerçevesi olması sebebiyle takdir edilmeli. Buna karşılık, mali kuralın istenilen makroekonomik istikrar sonuçlarına ulaşması uygulama ve denetlemenin başarısına bağlı olacak. Dahası, seçilen başarılı olsa dahi zaman içinde kuralın çerçevesinin (ve parametrelerinin) değişmesi muhtemel.
Mali kural uygulaması Türkiye’de ilk defa gerçekleştiriliyor. Ancak, dünyada örnekleri, Hz. Yusuf’un modelini bir tarafa bırkaırsak 19. yüzyıla kadar gidiyor. Türkiye’nin seçtiği mali kural modeli mevcut alternatifler içinden bir tanesi. IMF’nin kullandığı sınıflamayı temel alırsak üç ayrı mali kural modelinden bahsedebiliriz: Read More

ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi ABD-Türkiye ilişkilerinin güçlenmeye başladığı bir dönemde neden ABD’nin uluslararası reputasyonunu incitecek derecede komediye dönüşen bir oylama süreci sonrası “soykırım yapılmıştır” kararını verdi. Amerikan demokrasisinin tepe noktası olan Kongre’nin, “ayda insan var mı?” ya da “Roma’yı Neron mu yaktı” tarzındaki kararları oylayacak kadar kafası karışık insanlarca işgal edildiğini görse, Alexis de Tocqueville ne düşünürdü acaba?
Bu karar neden alındı? İki bacaklı bir olası senaryoyu aktaralım.

1. Öncelikle, ABD’deki güçlü İsrail lobisi Türkiye’ye bir ders vermeyi amaçladı. İsrail hariciyecilerinin Türk Büyükelçisine karşı “çocukça” davranışı İsrail’e zarar verdi. Sonuçta İsrail defalarca özür diledi. Ancak özür kabul edilse de, İsrail hariciyesinin “kalibresi” hakkında dünya bir fikir sahibi oldu. Bu kez, İsrail’in “gücünü,” Read More

Türkiye’nin IMF ile program görüşmelerini sona erdirmiş olmasını olumlu bir gelişme olarak algılamak gerekiyor. Türkiye, küresel boyuttaki krizi bu noktasına kadar rekor bir küçülmeye rağmen IMF programına ihtiyaç duymadan atlattı. Dahası, bu dönemde derecelendirme notları yükseldi. Bu tarihi bir gelişme ve Türkiye makroekonomisinin artık belli bir olgunluğa ulaştığını gösteriyor. Doğu Avrupa’dan Latin Amerika’ya kadar bir çok ekonominin IMF desteği almak zorunda kaldığı bir dönemde Türkiye’nin kendi kaynakları ve mekroekonomik yönetimiyle atlatmış olmasının, bu başarının sahibi olan Hazine ve Hükümet tarafından vurgulanması gerekiyor.

IMF ile bir program konusunda anlaşılsaydı, şu an itibariyle Türkiye’nin borçlanma kapasitesini ve maliyetlerini marjinal olarak düşürebilirdi. Ancak geçen haftaki borçlanmanın da gösterdiği gibi IMF programı olmadan da Türkiye uluslararası piyasaladan rahatlıkla ve düşük maliyetle borçlanabiliyor. Read More